Eskiden berrak derelerin kıvrılarak oluşturduğu mendereslerle hayat bulan bu doğa harikası bölge, artık çorak ve susuz bir manzara sunuyor.
Son yıllarda bölgede etkisini artıran aşırı sıcaklıklar ve düşen yağış miktarları, Güzeldere'nin can damarlarını kuruttu. Uzmanlar, bu dramatik değişimin sadece doğal bir süreç olmadığını, aksine küresel iklim krizinin açık bir yansıması olduğunu vurguluyor.
Tatvan ve Hizan ilçeleri arasında uzanan Güzeldere Vadisi, yıllarca yemyeşil görüntüsüyle görenleri büyüleyen bir doğa manzarasına ev sahipliği yaptı. Ancak son yıllarda artan sıcaklıklar ve azalan yağışlar nedeniyle vadi adeta kuraklığın simgesi haline geldi. Bir zamanlar coşkulu akan derelerin oluşturduğu menderesler, bugün büyük oranda kurumuş durumda.
Uzmanlar, bu değişimin küresel ısınma ve iklim değişikliğinin somut bir göstergesi olduğuna dikkat çekiyor.
Anadolu Su Altı Araştırma ve Sporları Derneği'nin kurucusu ve hidrolik uzmanı Prof. Dr. M. Cihan Aydın, Güzeldere'de yaşanan kuraklığın yalnızca doğal bir döngü olmadığını belirterek şu değerlendirmede bulundu:
"Hepimiz biliyoruz ki küresel ısınma artık yalnızca bilim insanlarının konuştuğu bir mesele değil, etkilerini her geçen gün hayatımızda daha fazla bir şekilde hissettiğimiz toplumsal bir sorundur. Özellikle bu etkileri su kaynaklarımız üzerinde açık bir şekilde görmekteyiz. En değerli tatlı su kaynaklarımız olan akarsuların akış rejimlerinde yaşanan değişiklikler, bugün karşı karşıya kaldığımız su sıkıntılarının ve kuraklıkların en temel nedenidir."
Türkiye'nin çoğu zaman "su zengini ülke" olarak anıldığını ancak bu algının gerçeği yansıtmadığını vurgulayan Prof. Dr. Aydın, şöyle devam etti:
"Yağış miktarı ve mevcut su kaynaklarımız dikkate alındığında, bizler su zengini değil, tam tersine su fakiri sayılabilecek bir konumdayız. Bu yüzden ülkemiz, iklim değişikliğinin olumsuz etkilerine karşı daha kırılgan ve daha hassas bir durumdadır. Akarsulardaki akım rejimi değişiklikleri özellikle küçük akarsularda, derelerde ve çaylarda çok daha belirgin hissedilmektedir."
Bir zamanlar bölgeye bereket getiren ve eşsiz manzaralar sunan Güzeldere Menderesleri'nin, bugün kuraklık nedeniyle çorak bir görünüme büründüğünü dile getiren Aydın, Van Gölü'ndeki su çekilmesinin de bu durumun en net göstergelerinden biri olduğunu söyledi.
Son olarak toplumsal sorumluluğa dikkat çeken Prof. Dr. Aydın, şu çağrıda bulundu:
"Kuraklık sadece doğanın kendi döngüsünden kaynaklanmıyor. İnsan faaliyetleriyle doğrudan ilişkili. Doğaya karşı sorumluluklarımızı yerine getirmediğimiz sürece bu tablo daha da ağırlaşacaktır. O yüzden artık doğayla çatışarak değil, doğayla uyum içinde yaşamayı öğrenmek zorundayız. Suya, toprağa, havaya sahip çıkmak; sadece bugünün değil, yarınlarımızın da güvencesidir."
