Hizan’ın 300 Yıllık Taş Evleri Tehlike Altında

Bitlis’in önemli turizm alanlarından Hizan ilçesine bağlı Uzuntaş köyündeki 300 yıllık taş evler, modern malzemelerle bilinçsizce yapılan müdahaleler nedeniyle doğallığını kaybetme tehlikesi yaşıyor.

HİZAN 5.07.2024 19:04:00 3231 0
Hizan’ın 300 Yıllık Taş Evleri Tehlike Altında

Mimari yapısıyla dikkat çeken Uzuntaş Köyü’ndeki 300 yıllık taş evler, özellikle son yıllarda belgesel ve film çekimleri için doğal plato olarak kullanılırken fotoğraf sanatçıları ve gezginler tarafından da büyük ilgi görüyor.
Kentin turizmi açısından önemli bir potansiyele sahip olmasına karşın köy ile ilgili herhangi bir koruma ve tescil çalışması gerçekleştirilmemiş olması ise köyü tehlike ile karşı karşıya bırakıyor. Özellikle son dönemlerde modern malzemelerle bilinçsizce yapılan müdahaleler nedeniyle köyün asırlık doğal taş evleri doğallığını kaybetme tehlikesi yaşıyor.
Trakya Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Öğr. Üyesi Dr. Tülay Canıtez ve Trakya Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Mimarlık Anabilim Dalı yüksek lisans öğrencisi Gizem Taşdelen, “Bitlis-Uzuntaş Köyü Geleneksel Konut Mimarisi ve Koruma Sorunları” başlıklı makalelerinde köyü bekleyen tehlikeye dikkat çektiler.
“Özgün niteliklerini kaybetmeden belgelenmesi gerekiyor”
“Bitlis coğrafi konumu ve stratejik önemi nedeniyle farklı medeniyetlerin yerleşim alanı olmuştur. Farklı medeniyetlerin kültürü, yaşam biçimi, gelenek, görenek ve inançları kent merkezini ve kırsal yerleşmeleri şekillendirdiği gibi bu yerleşmelerdeki mimariyi de etkilemiştir. Bitlis’in Hizan ilçesindeki Uzuntaş köyünün kırsal mimarisinin ele alındığı çalışmada, geleneksel konutlar kent merkezinde olduğu gibi topoğrafyaya uyumlu, birbirlerinin manzaralarını engellemeyecek şekilde yöresel malzemeler kullanılarak inşa edilmiş, kullanıcılarının yaşam ve üretim biçimine göre şekillenmiştir. Uzuntaş köyünde, günümüze kadar herhangi bir koruma ve tescil çalışması gerçekleşmemiş olmasına rağmen yerleşim dokusu büyük ölçüde özgünlüğünü korumayı başarmıştır. Fakat eğitim ve iş olanaklarının kısıtlı olmasına bağlı büyük kentlere göçün artması ve köyde nüfusun azalması, yapıların terk edilmeleri, niteliksiz onarımlar, modern malzeme kullanımı geleneksel dokuyu tehdit eden unsurlardır. Geleneksel dokuyu büyük ölçüde oluşturan konutların özgün niteliklerini kaybetmeden belgelenmesi gerekmektedir. Bu bağlamda yapmış olduğumuz çalışmada geleneksel yerleşim dokusunu inceleyerek konutların mimari özelliklerinin belgelenmesini amaçladık."

“Yasal düzenlemelerle koruma altına alınmalıdır”
Köy evlerinin doğallığını kaybetme tehlikesi altında olduğuna dikkat çeken ve yasal düzenlemelerle koruma altına alınması gerektiğine vurgu yapan makalede, Dr. Canıtez ve Taşdelen korumaya yönelik şu önerilerde bulundu:
“Uzuntaş köyünün kırsal yerleşiminde özgün mimari karakterin ve doğal peyzajın daha fazla yitirilmeden tespit ve tescil çalışmalarının yapılarak yasal düzenlemelerle koruma altına alınması önemlidir. Korumanın tek yapı ölçeğinde değil yerleşim ölçeğinin de ele alınması gerekmektedir. Sokak dokusu ve konutların özgün nitelikleriyle korunması, özgün mimari karakter ile uyumsuz betonarme yapılaşmanın artışının önlenmesi için gerekli yasal düzenlemeler oluşturulmalıdır. Ayrıca konutların günümüz yaşam koşullarına uygun hale getirilmesinde, yapıya uygun, özgünlüğüne zarar vermeyecek çözümler aranmasına dikkat edilmelidir. Doğal çevrenin korumasına yönelik ise Değirmen Deresi’nin ıslah edilmesi ve çevresinin temizlenmesinin kırsal yerleşimin değerine katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Yerleşimdeki iş olanaklarının yetersizliği ve ekonomik sorunlar nedeni ile oluşan göçü önleyici önlemlerin alınması gerekmektedir. Köy halkının başlıca geçim kaynağı olan tarım ve hayvancılığa yönelik teşvik edici düzenlemeler artırılmalıdır. Bu düzenlemelerle, yapılan üretimlerin yerleşimin ihtiyaçlarını karşılamasının yanı sıra, ürünlerin dış pazara yönelik desteklenmesi sağlanmalıdır. Köyün kırsal turizm açısından sahip olduğu potansiyeller değerlendirildiğinde özellikle son yıllarda fotoğraf sanatçılarının ve film sektörünün tercihleri arasında da yer alması, bu yerleşimin önemini koruması gerektiğini desteklemektedir. Bu bağlamda ziyaretçilerin konaklama, yeme-içme vb. ihtiyaçlarını gidermelerine yönelik özellikle terk edilmiş konutların restore edilerek özgün veya farklı işlevlerle yeniden kullanımlarının sağlanması korumanın sürdürülebilirliği açısından da önemlidir. Bu bağlamda, uygun olan bazı evlerin konaklama, tandır ve kafeterya olarak işlevlendirilmesi önerilmektedir. Bu önerilere ek olarak, köy halkının koruma konusunda bilinçlendirilmesi, geleneksel kırsal mimarinin korunması ve sürdürülebilirliğinin sağlanması için büyük önem taşımaktadır.”,
Doğal bir plato”
Bitlisli Fotoğraf Sanatçısı Emrah Kendilci de Uzantaş köyündeki 300 yıllık taş evlerin doğal bir platoyu andırdığını ifade ederek doğallığının korunmasının önemine vurgu yaptı.
Her yıl belli dönemlerde il dışından fotoğraf sanatçılarıyla birlikte köyü fotoğraflamaya geldiklerini anlatan Kendilci, “Önceki yıllar tamamen doğal olan bir köydü burası. Ancak maalesef zaman için buradaki yapılar, yanlış müdahaleler nedeniyle doğallığını yavaş yavaş kaybetmeye başladı. Burası özellikle biz fotoğrafçılar için tam bir doğal plato konumunda. Her yıl buradan çektiğimiz birbirinden değerli birçok kareyi arşivimize ekliyoruz. Bu gibi yerlerin sayısı her geçen gün azalıyor. Bu nedenle burayla ilgili önlemlerin alınıp bu doğallığın korunması son derece önemli” diye konuştu.

(GÜLŞEN OKAY)

 

 

Tatvan’da Mevlid Kandili Dualarla İdrak Edildi

Bitlis’te Halk Sağlığı Haftası Etkinlikleri Başlıyor

BEÜ Rektörü Elmastaş’tan Kaymakam Demirer’e Ziyaret

Tatvan’da Huzur ve Güvenlik Uygulaması : 70 Emniyet Personeli Görev Aldı

Bitlis’te Asansör Güvenliği Masaya Yatırıldı

2.BETAV Uluslararası Açık Satranç Turnuvası Başladı

TATSO Başkanı Adabağ’dan Toplumsal Huzur Çağrısı

Bitlis’te Aile Yılı Etkinlikleri Kapsamında “Hayatın İlk Çeyreği" Eğitimi Düzenlendi

Bitlis’te Göller Yavrularla Buluştu : 3.895.000 Sazan Balığı Doğaya Salındı

Tatvan Devlet Hastanesi Acil Servisi Yenileniyor

Tatvan’da Uyuşturucu Operasyonu

Bitlis’te Kuraklık Nedeniyle Su Kesintisi Uygulanacak

Bitlis’te Tütün Bağımlılığına Karşı Hekimlere Yönelik Eğitim Programı Başlatıldı

Tatvan'da Cuma Günü Tüm Camilerde Şiddete Karşı Vaazler Verilecek

Bitlis İl Jandarma Komutanlığı’nda Rütbe Terfi Töreni Gerçekleştirildi

İl Özel İdaresi Yatırım ve İstişare Toplantısı Gerçekleştirildi

Mobil Sosyal Hizmet Aracı Tatvan’da Vatandaşlarla Buluştu

Bitlis Devlet Hastanesi’nde QR Kodlu Temizlik Uygulaması Başladı

Nemrut Krater Gölü ve Kalderası Geçici Olarak Ziyarete Kapatıldı

TATVAN'DA 30 AĞUSTOS ZAFER BAYRAMI COŞKUYLA KUTLANDI

Bitlis'in Tarihi Dokusu Kentsel Dönüşümle Canlanıyor

Tatvan Sanayi Sitesi Esnafının Sorunları Yerinde Dinlendi

Vali Karakaya’dan Tatvan Kırsalına Altyapı İncelemesi

Bitlis Belediyesi’nden Personeline İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi

Vali Karakaya, Yeni Koruyucu Ailelerle Bir Araya Geldi

Güroymak Şenova Mahallesi’ndeki Camii inşaatı hayırseverlerin desteğini bekliyor

Bitlis’e 105 Yeni Hekim Ataması Yapıldı

SYDV ÇALIŞANLARI BİTLİS’TE İŞ BIRAKTI

Bitlis’te Temmuz Ayında İhracat Artarken, İthalat Düşük Kaldı

Bitlis Eren Üniversitesi'nden YKS'de Rekor Doluluk Oranı

Yükleniyor

Basın İlan Kurumu Van Bölge Müdürü Arda Aşkın Gaziantep’e Atandı

DAKAF’25 : Gençler, İş Dünyasıyla Van’da Buluşuyor

Vedat Demiröz Cumhurbaşkanı Başdanışmanlığı’na atandı

Erkılınç: "Hileli Trafiklerde ‘Ağır İhlal’ Maddesini Uygulayacağız"

BİK Genel Kurulu Temsilcileri Seçimi Gerçekleştirildi

BİK Genel Müdürü Erkılınç: "Zam Oranları Hassas Dengeler Gözetilerek Belirlendi”

Erkılınç: “Kurumumuz Resmî İlan Hakedişlerinin Garantörüdür”

Şubat ayı işsizlik oranı yüzde 8,7 oldu

Mart Ayı Enflasyon Rakamları Açıklandı

TÜİK İşsizlik Rakamlarını Açıkladı

Muharrem İnce Cumhurbaşkanı adaylığından çekildi

Mehmet Emin Geylani İlk İcraatını Gerçekleştirdi

Başkan Geylani, Mazbatasını Alıp Göreve Başladı

Kaymakam Özkan’dan “hayırlı olsun” ziyareti

AK Parti heyetinden Kaymakam Özkan’a ziyaret

Başkanı Aksoy’dan Veda Mesajı

HDP Tatvan’da sonuçlara itiraz edecek

TATVAN SEÇİM SONUÇLARI

BİTLİS İL GENELİ BELEDİYE BAŞKANLIĞI SEÇİM SONUÇLARI

TATVAN BELEDİYE BAŞKANLIĞINI AK PARTİ ADAYI M.EMİN GEYLANİ KAZANDI

Nisan Ayı Enflasyon Rakamları Açıklandı

Mart Ayı Enflasyon Rakamları Açıklandı

Kasım Ayı Enflasyon Rakamları Açıklandı

Ekim Ayı Enflasyon Rakamları Açıklandı

Eylül Ayı Enflasyon Rakamları Açıklandı

Temmuz Ayı Enflasyon Rakamları Açıklandı

Haziran Ayı Enflasyon Rakamları Açıklandı

Kasım Ayı Enflasyon Rakamları Açıklandı

EYLÜL AYI ENFLASYON RAKAMLARI AÇIKLANDI

AĞUSTOS AYI ENFLASYON RAKAMLARI AÇIKLANDI

İllere Göre Haftalık Vaka Sayısı Açıklandı

Tüm Türkiye’nin seferber olduğu SMA hastası Ece zamanla yarışıyor

Karatay: Ben ‘hurma yemeyin’ dedim ama…

Tuz yiyerek zayıflayabilirsiniz!

Halsizliğin bir numaralı düşmanı!

Ayak mantarı tedavisi

Popüler sivilce ilacı öldürüyordu!

Karpuz tohumunu kaynatıp içerseniz…

Kafa kaşıntısı neden olur?

Van, Bitlis ve Hakkari’de “Dijitalleşme ve Sosyal Medya Yönetimi” eğitimi

YÖK’ten Fenerbahçe Üniversitesi’nde inceleme

Rehberler Antalya’da buluştu

İzmirli gençlerden ‘Enginarlı’ lezzetler

‘Beğeni bağımlılığı artırıyor’

Özel kurumlar ortaokul öğrencileri için yurt açabilecek!

Bahçeşehir Robotik Takımı Amerika’dan 2 ödülle döndü

LİG TABLOSU

Takım O G M B Av P
1.Galatasaray 4 4 0 0 12 12
2.Trabzonspor 4 3 0 1 3 10
3.Göztepe 4 2 0 2 5 8
4.Konyaspor 3 2 0 1 6 7
5.Fenerbahçe 3 2 0 1 4 7
6.Samsunspor 3 2 0 1 2 7
7.Antalyaspor 4 2 2 0 0 6
8.Gazişehir Gaziantep 4 2 2 0 -4 6
9.Alanyaspor 3 1 1 1 1 4
10.Eyüpspor 4 1 2 1 -3 4
11.Beşiktaş 2 1 1 0 -1 3
12.Fatih Karagümrük 3 1 2 0 -4 3
13.İstanbul Başakşehir 2 0 0 2 0 2
14.Kayserispor 3 0 1 2 -4 2
15.Kocaelispor 4 0 3 1 -4 1
16.Rizespor 3 0 2 1 -5 1
17.Kasımpaşa 3 0 3 0 -3 0
18.Gençlerbirliği 4 0 4 0 -5 0