Türkiye’de Bilimsel çalışmalar neticesinde bilinen 9 Ayasofya Camiinin biri de Tatvan’da bulunuyor.
Tatvan’a bağlı Çekmece Köyünde bulunan Ayasofya Camiini ziyaret eden İlçe Müftüsü Zahit DEMİREL, eskiden kilise olarak İnşa edilen ve daha sonradan cami olarak ibadete açılan Camiyi gezerek Köy Muhtarı Mahir AKHAN ve Ayasofya Cami İmam-Hatibi Muhittin YAZI’dan bilgi aldı. İstanbul Ayasofya Camii ile benzer özellikler taşıdığı görülen, Kilise’nin mimari yapısı korunarak Camiye çevrilip, ibadete açılmış. Ortak Kültür Mirası olan Ayasofya Cami’nin tarihi dokusu halen kendine özgü motifleri ile günümüze kadar varlığını koruyarak, görkemli yapısı ile dikkatleri üstüne çekiyor.
Kilise olarak inşa edilmiş Ayasofya Camii, her tarihi yapıda olduğu gibi tahribata uğramış, restore edilmek suretiyle yeniden gün yüzüne çıkarılmıştır. Orijinal kitabesi olmayan tarihi yapının kilise olarak yapıldığı ilk tarihin milattan sonra 500 yılı olduğu ileri sürülmektedir. Kiliseden çevrilen caminin en büyük özelliği orijinal görünümünü büyük ölçüde korumasıdır. Günümüzde tarihi bilgisi ile alakalı sağlam kaynaklar bulunmayan ve Bizanslılar tarafından inşa edildiği düşünülen Kilisenin yaklaşık olarak 1508 yıllık bir geçmişi olduğu tahmin ediliyor. Tatvan Çekmece Köyü Ayasofya Cami 1930’lardan itibaren Cami olarak kullanılıyor.
